Balıkesir’in Karesi ilçesine bağlı kırsal Kavaklı Mahallesi’nde ZSR Patlayıcı Sanayi AŞ’ye ilişkin mühimmat fabrikasının kapsül üretimi yapılan kısmında dün 08.25’te patlama meydana geldi. Olayın akabinde bölgeye çok sayıda 112 Acil Sıhhat, Ulusal Medikal Kurtarma Takımı (UMKE), itfaiye, jandarma, polis, AFAD grubu sevk edildi. Gruplar, patlama nedeniyle çöken kapsül üretim binasındaki 11 çalışanın hayatını yitirdiğini belirledi. Patlamada hayatını kaybedenlerin Tuğba Demir (21), Çetin Karamüftüoğlu (38), Muhammet Ergin (34), Hasret Özçakır (33), Tuba Sert (41), Enes Kırmızı (28), Seda Akın (35), Seçil Çapa (24), Müberra Sönmez (45), Selin Karanlıkoğlu (27) ve Elif Özgür (19) olduğu belirlendi. Yaralanan yedi işçi ise etraftaki hastanelere kaldırıldı.
Bilirkişi heyeti çözecek
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, olay yerinde incelemelerde bulunup vazifelilerden bilgi aldı. Gazetecilere açıklama yapan Bakan Yerlikaya, “Sabotaj ihtimali yok, bu türlü bir kıymetlendirme tespit edilmedi. Başsavcıvekili ve dört savcı, birlikte nitekim titiz bir çalışma yapıyor. Uzman heyeti oluşturulmuş. Yedi arkadaştan oluşuyor bu uzman heyeti ve her biri fabrikada çalışıyorlar. Bu tespitlerini ön rapor haline getirdikleri vakit Başsavcılığa arz edecekler. Başsavcılık, patlama sebebiyle uzmanın kendisine vermiş olduğu o ön rapordan sonra kamuoyuyla sebebin ne olduğunu öğreneceğiz” dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan da “Bakanlık olarak, olaya çabucak müdahale ettik ve burada bir inceleme başlattık. Rehberlik ve Teftiş Başkanlığımızca üç başmüfettişimiz, SGK Rehberlik ve Teftiş Başkanlığımız tarafından da üç müfettiş görevlendirildi” diye konuştu. Işıkhan, 615 emekçinin vardiyalı olarak çalıştığı fabrikanın iş sıhhati ve güvenliği açısından daima ve periyodik olarak denetlendiğini belirterek, “En son ağustos ayında rutin kontrolleri gerçekleşmiştir. Bu kontrol sürecinde de rastgele bir meseleyle karşılaşılmamış; çok küçük bir iki eksiklik belirlenmiş, fabrika yetkililerine bildirilmiş ve bu eksiklikler kısa müddette tamamlanmıştır” dedi. Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu ise yaralıların durumunun güzel olduğunu açıkladı. İncelemelerin akabinde hastanede yaralıları ziyaret eden Güler, Yerlikaya ve Işıkhan, sıhhat durumlarıyla ilgili bilgi aldı.
Faraday kafesi
Patlamada hayatını yitirenlerden Muhammet Ergin’in yakını Ali İhsan Elmacı, üretim sorumlusu olarak çalıştığı mühimmat fabrikasından beş yıl evvel ayrıldığını belirterek şunları söyledi: “Tesise ‘yıldırım düştü’ diyorlar lakin tesis beş yıl evvel yıldırıma karşı faraday kafesiyle (elektromanyetik alanları engellemek için kullanılan bir muhafaza) kaplıydı. Güvenlik tedbirleri çok derecede sık olan bir kısımdı. Üretim bandında 7-8 makine var. Birbirine irtibatlı çalışıyor. Çalışma başladığında bütün tesis birebir anda çalışıyor. Teker teker çalışma imkanı yok..”
Daha evvel de patlama olmuş
Mühimmat fabrikasında 3 Haziran 2014’te de fişek sıkıştırma süreci sırasında patlama meydana geldiği, beşi bayan altı çalışanın hafif yaralandığı patlamanın, güvenlik kamerasına yansıdığı ortaya çıktı.
Erdoğan: Tahkikatın derhal başlatılması talimatını verdik
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, olayın akabinde bir başsağlığı bildirisi yayımladı. Erdoğan iletisinde “Tüm taraflarıyla gerekli tahkikatın derhal başlatılması talimatını verdik. Vefat eden kardeşlerime Allah’tan rahmet, ailelerine başsağlığı niyaz ediyor, yaralılarımıza acil şifalar diliyorum” ifadelerini kullandı.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel de “Balıkesir’in Karesi ilçesinde mühimmat üretilen bir fabrikada meydana gelen patlama içimizi yaktı” dedi. Özel, hayatını yitirenlere Allah’tan rahmet, ailelerine başsağlığı, yaralılara aci şifa diledi.
10 bin kat daha güçlü
Milliyet’e konuşan Kimya Mühendisi ve Eski İtfaiye Amiri Abdurrahman İnce, patlamayla ilgili şu bilgileri paylaştı:
ATEX patlamaları
10 atmosfer ve mertebesinde olan düşük basınçlı patlamalardır. Bu patlayıcı husus patlamaları ise 100 bin atmosfer mertebesinde patlamalardır. 10 bin kat fark var. Bu olay da patlayıcı unsur patlaması var.
Burada hammadde olarak kuvvetli oksitleyiciler ve yüksek sıcaklık oluşturan alüminyum tozu üzere yanıcı hususlar bir ortaya getirilir patlayıcı husus üretilir. Bunların kapsülleri daha hassas patlayıcılardır. Bunlar suyun içinde bile patlar. Kuvvetli oksitleyici yanındadır. Bu basınç sebebiyle binalar da uçar, çukurlar da meydana gelir. –EREN KOCA Haber Merkezi
Güvenlik için sıkı kaideler var
İlgili tüzüğe nazaran patlayıcı hususların üretildiği iş yerlerinin kurulmasında istenen birtakım kaideler var. Buna nazaran duvarların yanmaz, tavanların hafif ve yanmaz, tabanların düz, yanmaz, sızdırmaz, çarpmayla kıvılcım çıkarmaz hususlardan yapılması gerekiyor. Bu kapsamda binaların tabanlarının, statik elektriği iletici özel asfalt yahut içerisine demir oksit karıştırılmış betonla yapılması kaidesi da var. Tekrar güvenlik için; bu iş yerlerinin kısımlarında sadece o kısımda vazifeli çalışanın bulunması, ortamın nem ve sıcaklığının klimayla ayarlanması, sıcaklığın tepki için gerekli sonları aşmasının engellenmesi üzere tedbirler mevcut.